De donderdagavond film club

La Bête Humaine

Mooie klassieke film van Renoir, met een sterke Jean Gabin in de hoofdrol als onstabiele, verliefde machinist. Deze relatief onbekende film is zowaar te zien op Netflix. La Bête Humaine kan bouwen op een mooie regie en goede acteerprestaties. La Bête Humaine is een exponent van het zogeheten poëtisch realisme - een louter Franse stroming - die op zijn beurt één van de invloeden van de film noir zou worden. En dat is zeker ook duidelijk in de esthetiek en thema’s van deze film. Nacht, regen, een fatale vrouw, diverse shots met spiegels, achtervolging door het eigen verleden; het komt hier allemaal aan bod. Daarnaast valt vooral de interesse op die van de cineast uitgaat naar de spoorwegen. De film staat bol van uitstekende, sfeervolle beelden van locomotieven met hun zwartgeblakerde machinisten, stations, spoorcomplexen, depots en uitslaapplaatsen. Dat was de regisseur Martin Scorsese ook opgevallen, als hommage aan deze film maakte hij deze scène in de film Hugo uit 2011.

Lees meer »

The bitter tea of general Yen

Een opmerkelijke film over een verboden liefde, The bitter tea of general Yen door Frank Capra. De film gaat over de preutse Amerikaanse Megan Davis die haar verloofde opzoekt die als zendeling gestationeerd is in China. Wanneer er een burgeroorlog uitbreekt, en Megan in de problemen komt, wordt ze gered door de Chinese krijgsheer Yen. Na een tijdje ontdekt Megan dat de generaal niet van plan is haar vrij te laten. Dan bedenkt ze een plan om de macht van generaal Yen te ondermijnen. Megan moet haar vriendin Mah-Ling redden met haar eigen vrijheid omdat ze de generaal verraden heeft. Ondertussen merkt Megan dat ze zich niet meer verzet tegen haar gevangenschap en dat generaal Yen bijzonder aantrekkelijk voor haar wordt. De wonderlijke liefdesgeschiedenis die zich vervolgens ontvouwt is typisch jaren dertig: subtiel, delicaat, mysterieus, sfeervol en gepassioneerd. Onderstaande filmclip toont de onderbewuste wens van Megan, die de gruweldaden van Yen jegens zijn volk verfoeid maar stiekem naar hem verlangd.

Barbara Stanwyck werkte al eerder met Capra in The Miracle Woman uit 1931. Tot op zekere hoogte speelt ze hier een zelfde karakter; een jonge, zelfstandige vrouw die moet kiezen tussen enerzijds haar overtuiging en normen en waarden en anderzijds de liefde. Dat thema heeft in principe alles in zich om een draak van een film op te leveren, maar niet bij Frank Capra. Hij is in staat om dit persoonlijke thema naar een universeel niveau te trekken en er tegelijkertijd een aantal maatschappelijke kwesties bij aan de orde te stellen. In deze film zijn dat geloof, ras en cultuur. Omdat de Hayes code nog niet was ingevoerd kon Capra zich visueel ook meer permitteren om die thema's in beeld te brengen, En dat lukt, want niet alleen ziet de film er schitterend uit, ook zijn er een paar scènes met een behoorlijk seksuele lading.

Lees meer »

King Kong

King Kong is de onbetwiste koning van de monsterfilms, een must-see in de filmgeschiedenis omdat het op het gebied van special effects toonaangevend was en altijd populair is gebleven, getuige de vele remakes. Het verhaaltje is simpel en een soort The Beauty and the Beast (waarbij the Beast hier het onderspit delft) Een regisseur van natuurdocumentaires krijgt een kaart in handen met daarop de locatie van het verborgen Skull Island, waar de god Kong zou leven. Na een werkloze vrouw genaamd Ann Darrow van de straat geplukt te hebben voor de hoofdrol vertrekt hij met zijn crew naar Skull Island voor opnames. Nadat de personages eenmaal zijn neergezet, gaat de film helemaal los en krijgen we haast non stop actie voorgeschoteld.

De stop-motion effecten die King Kong tot leven brengen, ogen tegenwoordig uiteraard gedateerd, maar konden mij ook nu nog bekoren. De aap beweegt wat houterig en zijn gelaatsuitdrukkingen zien er wat onbeholpen uit, maar het geduldige vakwerk zie je er goed aan af. 

De film zelf is erg prettig kijkbaar. Een avonturenfilm met spannende settings, vraatzuchtige dinosauriërs, prima personages en een behoorlijk tempo. De film kent maar weinig rustmomenten. Hectiek, rumoer en chaos beheersen de film. Is de ene dino verslagen, meldt het volgende monster zich aan. En de actrice die Ann speelt, Fay Wray maar gillen. Ook bijzonder knap hoe je snel een band met Kong krijgt omdat niet alleen de avonturiers, maar ook hij het flink te verduren heeft met alle belagers. 

Eenmaal in New York stijgen het drama en de actie hand over hand naar grote hoogte. Het is echt een geweldig verhaal en de stop motion actie (tot mijn verrassing) enorm overtuigend. De eindscene is niet voor niet nog steeds misschien wel de beroemdste scene uit 120 jaar filmgeschiedenis.

Lees meer »

She done him wrong

Aan het begin van de jaren dertig trok Hollywood vanwege de overgang naar de sprekende film, populaire theateracteurs aan om het publiek weer naar de bioscoop te krijgen. Mae West was dankzij haar snedige en dubbelzinnige humor een gouden greep op het witte doek. In She done him wrong speelt ze een rol die haar goed past, die van een kroegbazin, een onafhankelijke vrouw die er een losse moraal op nahoudt en ondanks haar omgang met wat meer schimmige types, als een blok valt voor haar nieuwe buurman, een officier in het Leger des Heils die in het geniep rechercheur is, gespeeld door  Cary Grant.

Mae West schreef She Done Him Wrong als een theaterstuk vol dubbelzinnige grappen, en speelde zelf met veel succes de hoofdrol op Broadway. Veel van Wests teksten zijn oprecht grappig en scherp. Probleem is alleen dat She Done Him Wrong niets anders te bieden heeft. Het is nauwelijks nog een film, maar een aaneenschakeling van statische shots waarin West, vaak gekleed in absurde jurken, haar enige kunstje doet (ze zingt ook, maar dat is de moeite niet waard). Na deze film werd de productie-code ingevoerd en was er geen ruimte meer voor haar seksueel getinte geklets en dat was dat voor de interesse voor West filmcarrière. Jammer dat er geen werkelijk verhaal om She Done Him Wrong was verbonden en ze de bijrollen niet zo geschreven hebben dat ze gelijkwaardig waren aan Wests personage. Dan had het wellicht vuurwerk op kunnen leveren. Nu is het toch een beetje een curiosum van een andere tijd.

Lees meer »

Le Jour Se Lève

Het gebruik van flashbacks was in 1939 nog niet heel gebruikelijk, waardoor deze film als behoorlijk vernieuwend werd beschouwd. We zien een man die zichzelf heeft opgesloten in een kamer. Hij heeft een moord gepleegd en terwijl hij alleen in de kamer zit en geen kant meer op kan, herinnert hij zich hoe hij tot zijn daad is gekomen. De moordenaar is Francois, een fabrieksarbeider die tot zijn daad is aangezet door de amorele, manipulatieve vaudeville artiest Valentin. Er zijn twee vrouwen in het spel, de aardse, sensuele Clara, die Valentin verlaat ten gunste van Francois, en de zuivere, door Francois geïdealiseerde Francoise. Francois houdt van haar, maar doordat ze iets met Valentin heeft gehad, is ze voor hem bezoedeld. Francois staat in de film symbool voor de Franse arbeider in een tijd waarin de socialistische hervormingen ongedaan werden gemaakt en het fascisme in opkomst was. Dit geeft de film een sombere, claustrofobische sfeer van existentialistische vervreemding en was daarmee een van de inspiratiebronnen voor de Amerikaanse Film Noir.

Lees meer »

l'Atalante

l'Atalante, eveneens een film van Jean Vigo, is het verhaal van de roerige liefde tussen Jean en Juliette, een stel dat na de huwelijksvoltrekking gaat inwonen op het binnenvaartschip waar Jean op werkt. De film zoomt in op allerlei aspecten van de relatie: we zien ze elkaar beminnen, jaloers worden, ruzie maken en  uit elkaar gaan en elkaar vervolgens weer terugvinden, in de beslotenheid van de knusse ruimtes in het schip en de spookachtige, duistere sfeer op het dek. De onderstaande scene waarin de geliefden door een ruzie geografisch van elkaar gescheiden zijn maar desondanks naar elkaar verlangen, is prachtig, sensueel en invoelend verbeeld.

Lees meer »

Zero de conduite

Zero de conduite uit 1933 is een korte, opmerkelijke film door de veelbelovende, jong overleden regisseur Jean Vigo die sterk was beïnvoed door het avant-gardisme. De ondertitel van de film is "Young devils at college" en laat een studentenopstand op een strenge kostschool zien. De film is voor zijn tijd uiterst gedurfd, er zijn volledig naakte actuers in beeld, er worden obscene grappen gemaakt en Godslastering en homoseksualiteit worden niet geschuwd. Ook qua vorm is de film zijn tijd vooruit, en wordt geëxperimenteerd met slowmotion, animatie en andere trucages.

Lees meer »

Double Idemnity

Als ik één film mocht uitkiezen om uit te leggen wat een Film Noir is, zou ik deze kiezen. Alle ingrediënten zijn aanwezig. een verzekeringsman valt voor de charmes van een klassieke femme fatale, vermoordt haar echtgenoot om samen met haar de verzekeringspremie op te strijken, maar zijn ervaren, cynische baas ruikt onraad waardoor de film uitmondt in een crime passionel, omgeven door sigarettenrook, gedempt licht en hoosbuien.

 

Lees meer »

To have and to have not

De vonken vliegen er overduidelijk vanaf tussen Humphrey Bogart en Lauren Becall in de verfilming van Ernest Hemmingway's roman, die een vervolg moest worden op het enorme succes van Casablanca. De film speelt zich af op Matinique en Bogart is opnieuw een Amerikaan die tussen "vrije" Fransen is beland en uiteindelijk voor de geallieerden kiest.

Lees meer »

Arsenic and old lace

Arsenic and Old Lace (1944), een klucht over twee oude dames die eenzame heren vergiftigen en in de kelder begraven, een broer die denkt dat hij president Roosevelt is, een tweede broer die opduikt als Frankenstein en Cary Grant als derde broer die de hele film verdwaasd om zich heen kijkt. Dat zegt denk ik wel genoeg.

Lees meer »

Ivan Groznyy I&II

Ivan the Terrible; taaie kost deze in opdracht van Stalin gemaakte propagandafilm uit 1944, maar wat een prachtige belichting en uitsnedes en wat een fascinerende figuren komen er voor in deze film. De beroemde Russische filmmaker Sergej Eisenstein lijkt zelf ook geïntrigeerd te zijn door zijn acteurs gezien de fantastische clos-ups van verweerde koppen en gezichtsuitdrukkingen.

Lees meer »

Laura

Rechercheur Mark McPherson, onderzoekt de moord op de onweerstaanbare Laura Hunt. Wie zou deze talentvolle jonge vrouw op wie elke man verliefd leek te worden, willen vermoorden? McPherson raakt zelf ook steeds meer in de ban van Laura en wil zelfs het schilderij met haar, wat aan de muur hangt in haar appartement, kopen van de curator. Op een avond gebeurt er tijdens zijn onderzoek echter iets bizars, wat hem er toe zet de hele opdracht nog eens goed te overdenken. Een politieagent met onconventionele strategieën om een moord op te lossen en een onverwachte plotwending.

 

Lees meer »

Meet me in St Louis

Hoe woeliger de tijden, hoe groter de behoefte aan films die op nostalgische wijze het verlangen naar het veilige thuis en de waarden van het traditionele gezin vertalen. Deze populaire musical speelt daar handig op in, maar heeft ook een duistere kant, zoals in het fragment te zien is. Een door Judy Garland suikerzoete vertolking van "Have yourself a merry little Christmas" wordt bruut onderbroken door een klein meisje dat in een aanval van angstaanjagende brute razernij de sneeuwpoppen in de tuin onthoofd. 

Lees meer »

Shadow of a doubt

Deze weinig spectaculaire film, zonder achtervolgingen, gedaanteverwisselingen of vermissingen, maar met de onderhuidse spanning of de persoon die je denkt te kennen, wel degene is die hij zich voordoet, was Hitchcock's persoonlijke favoriete film. In een ogenschijnlijk vreedzaam stadje worden Charlie en haar zieke moeder bezocht door hun charismatische, reislustige oom die niet helemaal pluis blijkt te zijn. Terwijl Charlie heen en weer wordt geslingerd tussen een gevoel van onbestemde argwaan en affectie voor haar oom, leveren twee nieuwsgierige buren doorlopend commentaar door te bespreken op welke manieren je weg kunt komen met het plegen van een moord.

 

Lees meer »

Murder, my sweet

Een Film Noir volgens het boekje. Met een alwetende verteller, vol schaduwen, regen, door drugs opgewekte hallucinaties, plotselinge geweldsuitbarstingen, gladde oplichters, onbetrouwbare femmes fatales, oliedomme kleerkasten, cynische agenten en kwakzalvers.

Lees meer »

The Ox-bow incident

Sommige thema's zijn niet aan tijd gebonden en hoeven niet in een bepaald genre te worden verteld. Deze film is er zo een, die ik op basis van het DVD hoesje zelf niet zo snel had opgezet. Laat je door de benaming Western dus niet afschrikken, dit is een subtiele, tijdloze film over de behoefte van mensen een zondebok te kiezen en waar groepsdruk toe kan leiden. Henry Fonda, die een van de hoofdrollen vertolkt in de film, beveelt in de trailer op overtuigende wijze de film aan.

Lees meer »

The Magnificent Ambersons

Bijzondere film, deze opvolger van Citizen Kane. The Magnificent Ambersons had een meesterwerk kunnen worden, maar doordat Orson Welles zijn telefoon niet opnam tijdens zijn vakantie, werden er tijdens de eindmontage onherstelbare veranderingen doorgevoerd. Desondanks valt er genoeg te genieten van deze film over een aristocratische wereld die in de 20e eeuw te gronde gaat, zoals in deze idyllische scène in de sneeuw.

Lees meer »

High Sierra

Ik heb er in mijn eerdere stukjes geen geheim van gemaakt dat ik geen fan ben van Humphrey Bogart. In deze film heeft hij niet alleen zijn bekende sikkeneurige uitstraling, maar loopt hij ook nog eens rond als een geslagen hond. Bij bijvoorbeeld Steve Buscemi vind ik de rollen waarin hij zwelgt in zijn slachtofferrol de beste, maar bij Humphrey Bogart kan ik dat niet zo goed hebben. Als hij dan ook nog eens alle vrouwen die op zijn pad komen probeert te versieren en door een meisje dat zijn dochter zou kunnen zijn genadeloos ge-Friendzoned wordt, blijft er weinig meer over van de stoere oud-gangster in het verhaal.

 

Lees meer »